First Input Delay (FID) web sayfası değerlemesi ve geliştirmesi için önemli bir ölçümdür. Ziyaretçilerin yaşayacağı hızlı bir kullanıcı deneyimi web sitesinin başarısı için kritik öneme sahiptir. Web site hızlandırma çalışmaları için FID’in ne olduğu, nasıl ölçüldüğü, iyi bir First İnput Delay (FID)’in hangi değerlere sahip olduğu bilinmeli ve FID değerleri için optimize etme çalışmaları yapılmalıdır.
İçerik Tablosu
First Input Delay (FID) Nedir?
Ziyaretçinin web tarayıcısında başlattığı bir eylemin sunucu tarafından geri dönüşüne kadar geçen süredir. Temel olarak FID; web sitesine girdikten sonra yapılan ilk işlemlere ait yanıt verme hızının ölçümüdür. Milisaniye cinsinden değerlendirilir.
Daha basit bir ifadeyle kullanıcının internet sitesinde gezerken bir linke, bağlantıya tıkladığında tarayıcının eylemi işleme alması ve onu işlemeye başladığı zaman arasındaki gecikmedir. Birinin kapı zilini çaldığı andan itibaren kapının açıldığı ana kadar geçen süre olarak düşünmek doğru bir yaklaşım olacaktır.
SEO kapsamında değerlendirildiğinde, First İnput Delay (FID) hakkında bilinmesi gereken en önemli şey; Google’ın bunu ölçerek site hakkında bir değerlendirme yapmasıdır. Arama motorlarının, kullanıcı deneyimleri kalitesini çok fazla önemsediğini unutulmamalı. Buna bağlı olarak web site değerlemelerinde FID skoru önemli web sitesi verilerinden biridir.
Kullanıcı deneyimlerinin iyileştirilmesi ve site iyileştirme çalışmalarının titizlikle yapılması web sitesinin kalitesini artırdığı gibi reklam gelirlerinin artmasına sebep olur. First İnput Delay konusuna verilen önem, sayfada gezen kullanıcıların hayal kırıklığı yaşamasının önüne geçecektir.
FID, arka planda oluşan ya da tespit edilmesi zor bir durum değildir. Her kullanıcının yakından hissedeceği bir deneyimdir. Yazılımla veya herhangi bir şekilde simüle edilmez, ölçülebilmesi için gerçek kullanıcı tecrübesi gerektirir. FID; sayfanıza giren gerçek kullanıcıların gerçek deneyimini ölçer.
First İnput Delay (FID) Tam Olarak Hangi Eylemi Ölçer?
Kullanıcı etkileşimleri sadece tıklama, bir butona basma ya da onay kutusunu seçme eylemlerinden ibaret değildir.
Kullanıcı sitede gezerken dinamik hareketler sergileyebilir. Sayfayı aşağı yukarı kaydırma, yakınlaştırma uzaklaştırma gibi durumlar, dinamik hareketler olarak adlandırılır. Bu tip işlemler web sitesinde bir yanıt verme sürecine girmediği için ölçülemezler.
First Input Delay site ile kullanıcı arasındaki tıklamaya yönelik etkileşimleri ölçerek bir veri oluşturur.
First İnput Delay (FID) Yalnızca İlk Kullanıcı Etkileşimini Ölçer
Kullanıcının sayfa ile ilk etkileşimi aynı zamanda onun ilk izlenimidir. İlk izlenim çok önemlidir. Kullanıcıların sayfada zaman geçirmeye devam edip etmeyeceklerini belirleyen çok önemli bir unsurdur.
Web sitesine ait kritik verilerin yüklenmesi siteye ilk giriş anlarında gerçekleşir. FID ölçülerek bu kritik kaynakların hangi hızla yüklendiği verisine ulaşmak da mümkündür.
First İnput Delay (FID) ‘i Etkileyen Nedenler Nelerdir?
FID değerlerini etkiyen faktörler aşağıda olduğu gibidir;
Gereksiz JavaScript Kodları
Gereksiz, sıkıştırılmamış JS kodlarının düzenlenmemesi yüksek FID değerlerinin ilk sebebidir. Tarayıcının bu kodları ayrıştırması ve değerlendirmesi uzun zaman alabilir. Sayfanın tüm JS prosedürlerini yüklemesi gerektiğinden girişler gecikir. Çok sayıda gereksiz görüntü içerikleri ile komut dosyası tüm süreci yavaşlatmaya yetecektir.
Büyük JS kodları genellikle aşırı üçüncü taraf bağımlılıklarından ya da sayfanın ihtiyaç duymadığı prosedürlerin çalıştırılmasından kaynaklanır. Bu durumda; web sitesinin JS kod yükü ile sayfanın boyutu ve karmaşıklığı kontrol edilir.
Uzun Döngülü JavaScript Kodları
Tüm JavaScript kodları yüklense bile yine gecikme süreleri oluşabilir. Bunun sebebi uzun döngülü JS kodlarının sonuçlanana kadar devam etmesinden kaynaklanır. Prosedür sonuçlanana kadar kullanıcı bekletilir. Bu sorun kötü optimize edilmiş ya da hiç optimize edilmemiş kodlardan kaynaklanır.
İyi Bir FID Puanı Kaç Olmalı?
FID milisaniye cinsinden ölçülür, ne kadar az olursa o kadar iyidir. Unutmayın ziyaretçilerin hiç biri beklemek istemez.
Google’a göre;
- 100ms ve daha az; İYİ,
- 100-300ms; Geliştirilmesi gerekir,
- 300ms üzeri; KÖTÜ
Yapılan araştırmalara göre 100ms kullanıcının sistemin iyi çalıştığını hissetmesi için yeterlidir. Bu nedenle FID değerini 100ms altında tutmak gerekir.
Bazen FID değeri 100ms altında olmasına rağmen sayfa yine de yanıt vermez. Bunun nedeni kullanıcı girişi yapılan modüllerde giriş prosedürlerinin uzamasıdır. Bu süre FID ölçümüne dahil değildir.
First İnput Delay (FID) Nasıl Ölçülür?
FID değerini ölçmek için aşağıdaki çevrimiçi araçlarını kullanabilirsiniz;
- BigQuery veya CrUX API aracılığıyla Crome Kullanıcı Deneyimi Raporu
- Page Speed Insight (Google)
- Search Console
Yukarıdakilerin hepsi de FID değeri ölçer, aralarındaki fark; kullanılan yöntem ve performans değerlendirmeleridir.
Chrome Kullanıcı Deneyimi Raporu
Chrome Kullanıcı Deneyimi Raporu, Google’ın gerçek dünyadaki Chrome kullanıcıları aracılığı ile kullanıcı deneyimlerinin ölçümlerini sağlar. Elde edilen veriler şu adımlarla sağlanır;
- Google’ın bilinen popüler sayfalar için kullanıcı deneyimi sağlayan PageInsight ile,
- Google’ın toplanan tüm metrik değerlerinin BigQuery bulut projesi kapsamında depolanması ile,
- Kullanıcı deneyimi trendlerinin izlenebildiği CrUX DashBoard ile analiz etmek mümkündür.
Sayfa Hızı Analizleri
FID testi yapmak için en kullanışlı araçlardan biri Google’ın PageInsight aracıdır. FID dahil olmak üzere bazı temel metrikler çerçevesinde web site performansı birçok yönden test edilerek puanlama yapan ücretsiz bir araçtır.
FID ölçümü için gerçek bir giriş olayı gerekir. FID analizi için sitenin yakın zamanda kullanıcı etkileşimine sahip olduğundan emin olunmalıdır. Google FID puanını simulasyon ile üretmez, gerçek kullanıcı deneyimi ile taraflara sunar.
Site adresini girip analiz sonuçları yüklenince “alan verileri” tıklanır, bu bölüm gerçek kullanıcı deneyimlerinin son 30 günde gerçekleşen istatistiklerini barındırır. FID puanlama sonuçları da burada sergilenir. First Input Delay puanlarını iyileştirmek için fırsatlar kısmı incelenmelidir.
Google Arama Konsolu
Google arama sonuçlarında sitenin nasıl yer aldığının izlenmesine, yönetilmesine ve sorunların giderilmesine yardımcı olan Google çatısı altında sunulan ücretsiz bir uygulamadır.
FID değeri, “Önemli web verileri” raporunda sergilenir. FID değeri için masaüstü ya da mobil kullanıcılar seçilerek iki farklı FID değeri görüntülenebilir.
First İnput Delay (FID) Nasıl İyileştirilir?
FID değeri 100ms’den fazla ise web sitesinde birtakım iyileştirmeler yapmak gerekir. Bu iyileştirmelerin çoğu JS kodlarının elle müdahale edilmesi anlamına gelir.
CSS ve JavaScript Kodunu Optimize Edin ve Küçültün
İşe CSS ve JS kodlarını optimize ederek başlanır. Gereksiz karakterler, boşluklar ve satır sonları ortadan kaldırılır, böylece daha küçük bir dosya boyutu elde edilir. Uzun işlem zamanına sahip JS kodları var ise kodları bölerek görevlerin 50ms altında tutulması sağlanır. Böylelikle tarayıcının işlemesi gereken işlem sayısı ve zamanı azalır, yanıt verme hızı ve sayfa hızı artar.
Kodları kolayca düzeltmek için Minify Code, kod bölme işlemi için Webpack çevrimiçi araçları tercih edilebilir.
Üçüncü Taraf Kodları
Etiketler ve analizler gibi çok fazla üçüncü taraf komut dosyası siteye ait verilerin yürütülmesini geciktirir. Bu nedenle, etkili bir optimizasyon için üçüncü taraf kod etkisinin azaltılması gerekir. Kritik olmayan üçüncü taraf komut dosyaları kaldırılarak ya da ertelenerek etkili bir iyileştirme sağlanır.
Sonuç
Kullanıcılar üzerinde olumlu bir ilk izlenim için FID ölçmek ve iyileştirme yönünde çaba harcamak site imajı için çok önemlidir. First Input Delay için harcanan zaman ve emek, uzun vadede olumlu kullanıcı deneyimi sağlayacaktır.