HTTP durum kodu, tarayıcının isteğine verilen bir sunucu cevabıdır. Bir web sitesine giriş yaptığınız zaman, tarayıcınız web sitesinin sunucusuna bir istek gönderir. Ardından sunucu tarayıcınızın isteğine 3 haneli bir kod ile cevap verir. İşte bu HTTP durum kodudur.
Bu durum kodları sayesinde tarayıcınız ile sunucu arasında bir iletişim gerçekleşir. Bu iletişim, aralarındaki ilişkide yolunda gitmeyen bir şeyin olup olmadığını anlamak amacıyla gerçekleşiyor. Bu yüzden durum kodlarını ve durum kodlarının nasıl kullanıldığını öğrenerek web site hatalarını hızlı bir şekilde tespit edebilirsiniz ve böylelikle de kesintileri en aza indirebilirsiniz. Hatta bu durum kodlarının bazılarını arama motorlarının ve kişilerin sitenize erişmesine yardımcı olmak amacıyla da kullanabilirsiniz. Örneğin; 301 yönlendirmesi ile botlara ve kişilere ilgili sayfanın kalıcı olarak başka bir yere taşındığını söyleyebilirsiniz.
Durum kodları 3 hanelidir ve ilk basamakları her zaman 1 ile 5 rakamları arasında değer alır. Herhangi bir aralıktaki durum kodları 1xx ya da 5xx olarak ifade edilmektedir.
En sık kullanılan durum kodu sınıfları:
100ler: “Sunucu şu anda düşünüyor” gibi esprili bir cevap verir. (Bağlantı süreci devam ediyor.)
200ler: “Selam, nasıl gidiyor?” gibi bir cevap verir. (İstek başarıyla gerçekleşti ve sunucu beklenen cevabı verdi.)
300ler: Başka bir yere yönlendirilirsiniz, “Bir dakika sıkı tutunun, varmak üzereyiz.” gibi bir cevap verir. (Talep alındı fakat yönlendirme mevcut.)
400ler: Siteye veya sayfaya ulaşılamadı. “Evde kimse yok.” gibi bir cevap verir. (İstek yapıldı fakat sayfa artık mevcut değil, bu hata genellikle sitenizde bir sayfa bulunamadığında görünür.)
500ler: Başarısızlığı belirtir. “Çok sarhoşsun evine git!” gibi bir cevap verir. (Geçerli bir istek yapıldı fakat sunucu isteği tamamlayamadı.)
SEO için en önemli durum kodları:
Her profesyonel web site sahibi için SEO üzerinde en iyi etkiyi gösterecek durum kodlarını bilmek önemlidir.
Sürekli 5xx hataları veren bir web siteniz olduğunu düşünün, nasıl bir sunucu sorunuyla karşı karşıya olduğunuzu anlayabiliyor olmanız önemlidir. 4xx hataları ise ziyaretçilerin kullanıcı deneyimini etkiler, böyle bir kod görünce URL’lerinizde nasıl bir yanlışlık yapmış olduğunuzu ya da silinen sayfanızın olup olmadığını hemen düşünebilirsiniz. Sorunu anladıktan sonra ziyaretçilerinizi doğru yere yönlendirmek amacıyla 301 yönlendirmesini kullanabilirsiniz.
SEO için mutlaka bilinmesi gereken en etkili durum kodları:
- HTTP Durum Kodu 200 – Sorun Yok
Bu kod tamamen normal olan ve doğru işleyen sayfanız için ideal bir koddur. Bu kodu görünce herhangi bir önlem almanıza gerek yoktur, her şey olması gerektiği gibidir ve gündelik hayatınıza normal olarak devam edebilirsiniz.
- HTTP Durum Kodu 301 – Kalıcı Yönlendirme
Bir URL, başka bir URL’ye kalıcı olarak taşınmışsa 301 yönlendirmesi kullanılmalıdır. Bu kod, sayfanıza gelen ziyaretçilerin ve botların yeni URL’ye yönlendirileceği anlamına gelir. Buna ek olarak link paylaşımları da yeni URL’ye yönlendirilir. Google, her ne kadar 3xx yönlendirmelerinin herhangi bir fark yaratmadığını, eski sayfa ile yeni sayfanın eşit muamele gördüğünü söylese de yapılan araştırmalar ve testler bunun çok da doğru olmadığını ortaya çıkarttı. Yine de kalıcı sayfa yönlendirmeleri için 301 tercih edilmeye devam etmektedir.
- HTTP Durum Kodu 302 – Geçici Yönlendirme
302 yönlendirmesinde de 301 yönlendirmesinde olduğu gibi ziyaretçiler ve botlar yeni sayfaya yönlendirilir. Fakat genellikle bir site tekrar kullanılmak üzere bakıma alındığı zaman kullanılır. Sürekli değişiklikler yapan kişilerin 302 yönlendirmelerini kullanması önerilir.
- HTTP Durum Kodu 404 – Not Found (Bulunamadı)
Oldukça popüler olan bu kod, tarayıcının istediği dosyanın ya da sayfanın sunucu tarafından bulunamadığı anlamına gelir. 404 kodu, sayfadaki sorunun kalıcı mı yoksa geçici mi olduğunu belirtmez. Var olmayan herhangi bir URL’yi yazarak 404 durum kodunun tam olarak nasıl göründüğünü görebilirsiniz. 404, rahatsız edici bir koddur ve ziyaretçiye duvara çarpmış hissi verir. Bu kodu gören ziyaretçiler genellikle başka siteye gitmeyi tercih eder, eğer şanslıysanız bir ihtimal tekrar denemeyi düşünebilirler.
Her sitede 404 durum kodundan kaçınmak için yapılmış yönlendirmeler vardır. Fakat bu sayfaların her zaman yönlendirilmesi gerekmez, başka seçenekler de var. Bu konuda en sık yapılan yanlış tek çarenin 301 yönlendirmeleri olduğunun sanılmasıdır. Genel olarak bu kötü bir fikirdir çünkü erişmeye çalıştıkları sayfanın aslında var olmadığını fark eden kullanıcıların kafasında soru işareti bırakırsınız.
404 kodunu veren sayfanız çok trafiği olan bir sayfaysa ya da ziyaretçilerin aklında kalan belirgin bir URL’ye sahipse, bu sayfayla mümkün olduğunca alakası olan en yakın sayfaya 301 yönlendirmesi yapmalısınız. Örneğin, artık “fıstıklı baklava” sayfanız mevcut değilse, “baklava tarifleri” sayfanıza yönlendirmeyi düşünebilirsiniz.
Tüm bunların dışında bazen bir sayfanın 404 hatasından yönlendirilmesi gerekebilir. Bu durum sayfanın dizine eklenmesini ve arama motorları tarafından defalarca taranmasını sağlayacaktır. Googlebot’un var olmayan sayfalara harcayacağı bu süre yönlendirme yaptığınız sitelerin yüklenme hızını azaltabilir ve sitenizin tarama kapsamını olumsuz etkileyebilir. Bu yüzden Google, var olmayan sayfalarınız için 301 yönlendirmelerini kullanmak yerine 404 kodunu kullanmanızı öneriyor.
- HTTP Durum Kodu 410 – Artık Yok
Bir 410 kodu 404’ten daha kalıcıdır ve sayfa artık yok demektir. Sayfanın artık kullanılabilir olmadığı anlamına gelir. Eğer sitenizde 410 kodunun olduğu sayfaya yapılan link yönlendirmeleri varsa onları hemen kaldırmalısınız.
- HTTP Durum Kodu 500 – Dahili Sunucu Hatası
Sayfanın eksik ya da bulunamaması gibi durumların aksine, bu kod sunucuda bir sorun olduğunu işaret eder. 500, klasik bir sunucu hatasıdır ve sitenize erişimi olumsuz etkiler. Kişilerin ve botların ziyaretleri aksar, link yönlendirmeleriniz sonuçsuz kalır. Arama motorları sorunsuz siteleri sergilemeyi tercih eder; bu yüzden durum kodlarına hâkim olup karşınıza çıktıkları zaman bunları düzeltmelisiniz.
- HTTP Durum Kodu 503 – Hizmet Kullanılamıyor
500 durum kodunun farklı bir çeşididir ve sunucunun kullanılamadığı anlamına gelir. 503 kodu, sayfaya gelen kişilerin ve botların daha sonra tekrar gelmesini ister. Bu kodun nedeni sunucuya yönelik olan aşırı yüklenmeler ve sunucu bakımı gibi sebepler olabilir. 503, sayfanın sadece kısa bir süreliğine kapalı olduğunu ve arama motorlarının yakında tekrar gelmesini ister.