Git, kaynak kodu yönetimi için ücretsiz kullanılan açık kaynaklı kontrol sürümüdür. Git komutları, kaynak koddaki değişiklikleri izlemek amacıyla kullanılır. Kısaca açıklamak gerekirse; bir tür versiyon komut sistemidir.
Versiyon komut sistemi demek; proje üzerinde yapılan her değişikliği tek tek kayıt eden ve dilerseniz bunu da internet üzerinde saklamanızı sağlayan demektir. Ayrıca Git ‘in “Client” dediğimiz her bir işlemcisi, en son oluşturulan dosyayı kontrol etmekle kalmaz, tüm geçmişi de tamamen kopyalar.
Burada kopyalanan her bir kopya, tüm yedeğin bir klonudur. Bu şekilde işleyen sistem sayesinde, herhangi bir sunucu çökerse, işlemci depolarından herhangi biri bu sunucudaki verileri kopyalamak için geri yükleyebilir. Bu sebeple de git komutları, dağınık versiyon komut sistemi olarak da geçer.
Git ile komut satırında çalışmak biraz ürkütücü gibi görünse de git komutları kullanmak kritik önem taşımaktadır. Çünkü, Git ile bir projede çalışırken eski haline ulaşabilmenize olanak sağlarken yaptığınız değişiklikleri de görmenize yardımcı olur.
Bu şekilde de projenin her bir noktasına rahatlıkla erişebilirsiniz. Git ‘in bir diğer avantajı da proje içerisinde birden fazla kullanıcının aynı anda çalışabilmesine olanak tanımasıdır. Bu tür avantajları sayesinde proje üzerinde daha verimli ve hızlı çalışmaya yardımcı olmaktadır.
Bu makalede git için kullanabileceğiniz en popüler git komutlarını açıklamaya çalışacağız.
İçerik Tablosu
GitHub ve Git Arasındaki Farklar
GitHub bilgisayarınız ya da sunucunuz dışında Git projenizi izlemenizi ve bu projeyi paylaşabilmenizi sağlayan çevrimiçi depolama alanıdır. Git ‘ten farklı olarak GitHub bulut tabanlıdır. Bu sayede yetkili olan kişi herhangi bir ülkeden ve herhangi bir bilgisayardan Git komutlarına erişim sağlayabilmektedir.
Git Nasıl Çalışır?
Neredeyse tüm işlemleri local makine üzerinde gerçekleştiren Git, rakibi olan ürünlere nazaran büyük avantajlar sağlar.
Git ve git komutları sayesinde projelerin adım adım versiyonlarını kopyalayarak ihtiyaç duyduğunuz anda bu kopyalara geri dönmenize yardımcı olur. Aynı zamanda proje bölümleyerek her bir dalı farklı bir kişiye yönlendirilmesini ve böylece birçok kişinin aynı proje üzerinde çalışmasına olanak tanır.
Aşağıdaki bölümde en çok kullanılan git komutları listesine erişebilir ve bu komutların ne amaçla kullanıldığını öğrenebilirsiniz.
Popüler Git Komutları
git config
Bu komut git komutları ile ilişkili olan yazar adı ve e-posta yapılandırmak için kullanılır. Buradaki amaç; yapılan değişikliklerin hangi kullanıcı tarafından gerçekleştirildiğini görüntülemektir.
Kullanımı:
git config –global user.name “[name]”
git config –global user.email “[email address]”
git init
Localde git komutları entegrasyonunuzu başlatmanızı sağlar. Yani, yeni bir depo başlatmak amacıyla kullanılır. Bunu yaptığınız yerde .git uzantılı bir klasör oluşmaktadır.
Kullanımı:
git init [repository name]
git clone
Bu komut ile mevcut bir URL adresinden bir havuz elde etmek amacıyla kullanılır.
Kullanımı:
git clone [url]
git add
Projenizi ya da belirlediğiniz bir dosyanızı çalışma dizinine eklemek amacıyla kullanılır.
Kullanımı:
git add [file] ⇒ Bir adet ekleme.
git add * ⇒ Birden fazla ekleme.
git commit
Commit ‘in kelime anlamı işaretlemedir. Git ‘e eklediğiniz dosyaları kalıcı olarak veri tabanında işaretlemenizi sağlar. Bu komut ile hazırlama alanına aldığınız değişiklikleri yerel depoya yüklemek için kullanılır. Değişiklikleri yüklerken commit’e mesaj eklemek yararınıza olacaktır. Bu sayede üzerinden belli bir zaman geçse bile yaptığınız değişiklikleri anlamanıza ve işlemlerinizi hızlandırmanıza yardımcı olur.
Kullanımı:
git commit -m “[ Type in the commit message]” ⇒ İlk kayıt komutunu girin git commit -a
git diff
Dosyada yapılan tüm değişiklikleri gösteren komuttur.
Kullanımı:
git diff git diff –staged ⇒ Hazırlama dosyası ile son sürüm arasındaki değişiklikleri gösterir.
git diff [first branch] [second branch] ⇒ Bahsedilen iki dosya arasındaki farkı gösterir.
git reset
Buradaki reset işlemi ile bilgileriniz silinmeden ve yeni bir commit üretmeden değişiklikleri geri alabilirsiniz. Dosya aşamasını kaldırır fakat aynı zamanda içeriğini korur.
Kullanımı:
git reset [file] git reset [commit] ⇒ Belirtilen commit ‘ten sonrakileri geri alır ve değişiklikleri yerel olarak korur.
git reset –hard [commit] ⇒ Local tüm commit ‘leri silerek geri alma işlemi gerçekleştirir. Bu sebeple dikkatli kullanmak gerekir.
git status
Dosyaların durumunu gösteren komuttur.
Kullanımı:
git status
git rm
Çalışma dizinindeki belirli bir dosyanın silinmesi için kullanılır.
Kullanımı:
git rm [file]
git log
Commit kayıtlarının görüntülendiği ve listelendiği komut türüdür. Sıralamayı tarihsel olarak sondan başa doğru yazdırır. Tek başına kullanıldığında biraz sıkıcı hal alsa da bazı parametrelerle kullanıldığı taktirde oldukça işlevseldir.
Kullanımı:
git log git log –follow[file] ⇒ bir dosyanın sürüm geçmişini listeler
git show
Belirtilen commit ‘in meta verilerini ve içeriğindeki değişiklikleri gösterir.
Kullanımı:
git show [commit]
git tag
Commit ‘leri etiketleme işlemidir.
Kullanımı:
git tag [commitID]
git branch
Bu komut sayesinde projenizi dallara ayırabileceksiniz. Bir örnekle açıklamak gerekirse: Diyelim ki; yayında olan bir projeniz mevcut ve bu projede yenilikler yapmanız gerekiyor. Yayına çıkan kısımda hiç değişiklik yapmadan ekleyeceğiniz sürüm çalışıyor mu denemek istediniz.
İşte bu tarz durumlarda “branch” komutu devreye girecektir. Böylece yayında olan bir projeyi riske atmadan yeniliklerin çalışıp çalışmadığını görüntüleme şansını elde edeceksiniz.
Kullanımı:
git branch git branch [branch name] ⇒ Yeni bir dal oluşturur.
git branch -d [branch name] ⇒ Oluşturulan özellik dalını siler.
git checkout
Oluşturulan bir daldan diğer dala geçmek için kullanılır.
Kullanımı:
git checkout [branch name] git checkout -b [branch name] ⇒ yeni bir dal oluşturarak bu dala geçiş yapar.
git merge
Belirtilen bir dalı mevcut başka bir dal ile birleştirmek için kullanılır.
Kullanımı:
git merge [branch name]
git remote
Yerel git deponuzu uzak bir sunucuya bağlamak için kullanılır.
Kullanımı:
git remote add [variable name] [Remote Server Link]
git push
Yerel commit ‘leri uzak depoya göndermek için kullanılan komuttur.
Kullanımı:
git push [variable name] master git push [variable name] [branch] ⇒ Belli bir şubeyi uzak depoya gönderir.
git push –all [variable name] ⇒ Tüm dalları uzak sunucuya gönderir.
git pull
Uzakta olan sunucudaki değişiklikleri çalışma dizinine getirerek birleştirir.
Kullanımı:
git pull [Repository Link]
git stash
Üzerinde çalıştığınız fakat henüz commit etmediğiniz değişiklikleri geçici olarak kayıt altına alan komuttur. Böylece aktif branch ‘larınızda herhangi bir değişiklik yapmadan korursunuz. Geçici kaydetme işlemi sayesinde karışıklığa da yer vermemiş olacaksınız.
Kullanımı:
git stash save ⇒ Değiştirilen tüm dosyaları geçici saklar.
git stash pop ⇒ En son oluşturduğunuz değişikliği geri yükler ve listeden siler.
git stash list ⇒ Saklanan tüm değişiklikleri listeler.
git stash drop ⇒ Herhangi bir değişikliği listeden silmek amacıyla kullanılır.
Yukarıda bahsettiğimiz tüm git komutları kullanımının açıklamalarını sizler için en basit halde anlatmaya çalıştık.
Bu git komutları kullanılmaya başlamadan önce sisteminizde “Git” kurulu olmalı veya “GitHub” hesabınız mevcut olmalıdır.